Afgelopen weekend was ik op retraite. Drie dagen in stilte en aandacht, op een prachtige plek. Voor mij is een retraite letterlijk dat: me terug trekken. Zonder de prikkels van alledag de tijd te nemen om simpelweg te zijn. Normaal gesproken zijn er altijd allerlei zaken die mijn aandacht vragen. Deadlines, lijstjes, dingen die ik toch echt vandaag nog moet of wil doen. Dingen die me doen verzuchten dat ik zo druk ben. Maar die me aan het eind van de dag ook het fijne gevoel geven dat ik nuttig ben geweest.
Tijdens de retraite word ik uitgenodigd om dat allemaal los te laten. Onze maaltijden zijn geheel verzorgd, net als onze kamers. Er is rust en schoonheid om ons heen. We leven volgens een eenvoudig ritme van mediteren (zittend en bewegend) en pauzeren. Dat alles in stilte – mijn sociale masker mag af. Deze retraite is daarmee kostbare tijd, een cadeau aan mijzelf.
We oefenen met ‘precies hier’ zijn. Dus niet bezig met straks, of met wat er eerder was. Niet met wat ik hoop of vrees. Maar simpelweg aanwezig met wat er nu, precies op dit moment, gebeurt. Een toestaan van alles wat in mij leeft. Vriendelijk toestaan, verwelkomend: o, hallo angst, ben jij daar ook? En jij ook, verdriet? Wees welkom in mijn aandacht! Dingen die ik er normaal gesproken ‘onder’ hou. Ze tonen zich, omhuld door mijn eigen vriendelijke aandacht en zachtheid, in eindeloos veel tinten en schakeringen.
Niet alleen tijdens de formele meditaties, maar juist ook in de pauzes. Zo zit ik ergens op de tweede dag met mezelf op een bankje, uitkijkend over een wilde bloementuin. Zomaar stromen de tranen over mijn wangen. Geen drama, geen extatische ontlading, maar stil en intiem. En daar op dat bankje ervaar ik dat ik werkelijk compleet ben. Alles van mij mag meedoen, niets hoeft weg. Het is de realisatie dat niets anders zou kunnen of hoeven zijn dan het nu is. Dat ík niet anders kan of hoef te zijn dan ik nu ben.
En nu is het mij ook zo helder dat dit het enige punt is waar mededogen werkelijk kan beginnen. Pas als ik vriendelijk (en moedig, laat ik niet vergeten dat het ook moed vraagt!) aanwezig kan zijn bij mijn eigen pijn, kan ik ook écht aanwezig zijn bij de pijn van een ander. Of zoals Edel Maex het verwoordt: “Mededogen is de bereidheid je door het lijden dat je ziet te laten raken, het aan je hart te laten komen en precies diezelfde pijn te ervaren in jezelf. Een waarachtige ontmoeting, van hart tot hart – ontmoeting die niets oplost en niets aandraagt. Ontmoeting waar enkel ruimte is, enkel openheid, waar het verhaal, al was het maar even, tot stilstand kan komen”.
Wil je ook een keer op zo’n retraite? Kijk dan eens op de website van Veroni Larsen (www.veronilarsen.nl). Zij organiseert en begeleidt op meesterlijke en liefdevolle wijze enkele keren per jaar een driedaagse.
